SUN’IY INTELLEKT YORDAMIDA FIZIKA MASALALARINI YECHISH: CHATGPT, GEMINI VA DEEPSEEK MODELLARINING TAHLILI



Chop etilgan sana:

PDF
Rasulov Shohruh Mo‘sinjon o‘g‘li
Farg‘ona davlat universiteti, fizika yo‘nalishi 4-kurs talabasi
Axmedov Baxodir Baxramovich
Farg‘ona davlat universiteti dotsenti, f.-m.f.b.f.d.

Abstract

Ushbu maqolada zamonaviy sun’iy intellekt modellari-ChatGPT, Gemini va DeepSeekning fizikadan masalalarni yechishdagi samaradorligi qiyosiy tahlil qilinadi. Tadqiqotda O‘zbekiston oliy ta’lim dasturlariga mos 130 ta fizik masala (100 ta mexanika, 30 ta molekulyar fizika) tanlab olinib, har bir modelga yechdirildi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, ChatGPT va DeepSeek modellarining muvaffaqiyat darajasi mexanika bo‘limida 92% ni tashkil qilgan bo‘lsa, Gemini modelining na-tijasi 85% bo‘lgan. Molekulyar fizika bo‘limida esa DeepSeek nisbatan yuqori ko‘rsatkich qayd etdi. Maqolada modellar tomonidan yo‘l qo‘yilgan xatoliklar tahlil qilinib, ularning sabablari yoritildi. Tadqiqot natijalari sun’iy intellektdan fizika ta’limida foydalanish imkoniyatlarini aniqlab, pedagoglar uchun amaliy tavsiyalar ishlab chiqish uchun muhim asos bo‘lib xizmat qiladi.

Foydalangan adabiyotlar

1. Mirziyoyev, Sh. M. (2024). Sun’iy intellekt texnologiyalarini 2030-yilgacha rivojlantirish strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida. PQ-358-son qaror, 14-oktabr. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarori.
2. Shoaxmedova, N., & Yusupova, D. (2023). Ta’limda sun’iy intellekt texnologiyalarini qo‘llash imkoniyatlari. Raqamli iqtisodiyot va axborot texnologiyalari, 1(1), 36–42.
3. Mustafoyev, O. (2024). Sun’iy intellekt texnologiyalari asosida o‘quvchilarning o‘quv faoliyatini faollashtirishning shakl, metod va vositalari. Buxoro davlat pedagogika instituti jurnali, 4(4), 55–60. (Onlayn)
4. Liang, Y., Zou, D., Xie, H., & Wang, F. L. (2023). Exploring the potential of using ChatGPT in physics education. Smart Learning Environments, 10, Article 52. https://doi.org/10.1186/s40561-023-00273-7
5. Wang, K. D., Burkholder, E., Wieman, C., Salehi, S., & Haber, N. (2023). Examining the potential and pitfalls of ChatGPT in science and engineering problem-solving. arXiv preprint, arXiv:2310.08773 [cs.AI].
6. OpenAI. (2023). GPT-4 Technical Report. arXiv preprint, arXiv:2303.08774 [cs.CL].
7. Gemini Team. (2024). Gemini: A family of highly capable multimodal models. arXiv preprint, arXiv:2312.11805 [cs.CL].
8. Brodsky, S. (2025, February 4). DeepSeek shows there’s room for more AI players. IBM News. (Onlayn)
9. Mamatova, G., & Ismoilov, H. (2024). Mustaqil ta’limda sun’iy intellektdan foydalanish. Universal xalqaro ilmiy jurnal, 1(12), 599–602. (Onlayn)

Izlang

Izlash

Issue

Research Focus International Scientific Journal 4 (5)

Bo'lim

01.00.00 – Physics and mathematics sciences

So'ngi nashrlar